بررسی اصول و مبانی رسانه از نگاه اسلام
خبر و خبرنگاری دو واژه آشنا و کاملا ملموس در زندگی امروز است و به نوعی با زندگی بشری عجین شده و ذهن کنجکاو انسان ها همواره در پی اطلاع و آگاهی هر چه بهتر و دقیق تر ا ز اتفاقات و حوادٍ جهان بخصوص محیط پیرامون خود است و در پی منابع و مراجعی که اطلاعات روش تر، موثق تر و تحلیل واقع بینانه تری از آنچه در صحنه زندگی میگذرد ارائه دهند.
از سوی دیگر بخشی از پیکره جوان تمام وجود و انرژی خود را برای تولید خبر و اطلاع‌رسانی هر چه گسترده تر صرف کرده و با بهره گیری از شیوه های سنتی و مدرن، مکتوب و مجازی و رسانه های گوناگون سعی در جذب افکار، جلب اعتماد و اثرگزاری مورد نظر بر اساس اهداف پیش بینی شده هستند.
آنچه در این میان حائز اهمیت است مسئولیت خطیری است که خبرنگاران به‌عنوان واسطه ها و عوامل انتقال اخبار در سطح جامعه به عهده دارند. مسئولیتی سنگین، ظریف و البته توام با پاسخگویی دنیایی و اخروی که این مهم به‌ویژه در جامعه اسلامی ایران قابل توجه تر است.
برای امپراطوری رسانه های استکباری هدف وسیله را توجیه میکند. و میخواهد به هر شکلی که شده سیطره شیطانی خود را در سراسر جهان نفوذ داده و البته هیچ حد و مرزی هم نداشته و از تمام مرزهای انسانی و شرعی و عرفی عبور میکند تا به این هدفش برسد. برای او دروغ، تهمت، برچسب و فریب معنا ندارد چرا که اصل برای او سلطه است و فضا سازی رسانه ای به هر شکلی که هدف او را تامین کند ابزاری موثر و کارآمد شمرده میشود. او مستکبر است و رسانه یکی از بهترین و موثر ترین و فراگیر ترین ابزار برای ساده کردن نقشه های شیطانی وی به حساب میآید. اما در نظام جمهوری اسلامی رسانه و خبر مبتنی بر ” سلطه ” نیست بلکه آنچه دنبال میشود احکام رساتر، مسئولانه تر مبتنی بر تقوی، عقل، حکمت و غیرت است و استفاده از ابزار مشروع و هدف گزاری های اخلاقی اصول حاکم بر خبر و خبرنگاری در نظام جمهوری اصول نورانی قرآن کریم و سیره نورانی معصومین (ع) است و عرصه خبر و خبرنگاری در این نظام بر مبنای شاخصه های دینی و اخلاقی پایه گزاری میوشود.
در این نظام فکری و اخلاقی فعالان خبر و رسانه به اصل امانتداری معتقد اند که ریشه در اعتقادات دینی آنان دارد. بر این اساس خبر امانتی تلقی میشود که باید در انتقال آن جوانب شرعی و اخلاقی به طور جدی مورد نظر قرار بگیرد. بر این اساس هرگونه تحریف شکلی، لفظی و یا محتوایی ولو در قالب انتخاب تیتر خیانت در امانت محسوب شده و عبور از آرمان ها تلقی میگردد.
در نظام معرفتی اسلام مبدا خبر الزاما باید موثق و مطمئن باشد و نقل آن بدون اطمینان از صحت، مسئولیت دارد. در آیه شریفه قرآن کریم به مسلمانان تذکر داده شده که خبر غیر موثق را نباید نشر داد بلکه ابتدا پیرامون آن تحقیق و بررسی نمایند. چراکه ممکن است یک خبر نادرست آرامش و فضای جامعه را ملتهب کرده و جامعه اسلامی را دچار تردید، اختلاف و ذهن آنان را مشوش نماید. تکیه به منابع سست و یا طرح شایعات بی اساس و یا کذب در شأن رسانه ها با هویت اسلامی نیست. جامعه ای مبنی بر مکارم اخلاقی است که هدف اصلی بعثت نبی مکرم اسلام (ص) شمرده شده است بر این اساس خبر و رسانه باید تقویت کننده هویت اخلاقی جامعه بوده و هرگونه مطلب و خبری که به نوعی بنیان های اخلاقی را تضعیف کند خلاف جهت و حرکت معکوس تعبیر میگردد. چنانچه در اصول قانون اساسی هم همه موظف به گسترش فضایل اخلاقی بر مبنای اصول اسلام عزیز شده ایم.
در فرهنگ ایرانی خبرنگار یک پاسدار است. پاسدار مرز های فرهنگی، علمی، تاریخی و هویتی کشور کشور. بنابر این خبر و خبرنگار همواره باید در خدمت تقویت هویت، فرهنگ و تاریخ خودی باشد و از لغزش گاه هایی که احیانا رسانه را به بازی در میدان دشمن سوق میدهد بپرهیزد.
اسلام دین عزت و کرامت است و صریحا جامعه اسلامی را به حفظ عزتمندی و استقلال همه جانبه و عدم وادادگی و تسلیم در برابر دشمنان فراخوانده است.
انقلاب اسلامی هم منادی استقلال در عرصه های گوناگون و عزتمندی، مقاومت و ایستادگی در برابر فشار ها، تهدید ها، طمع ها و نقشه های گوناگون استکبار جهانی است. بدیهی است کمترین توقع در چنین جامعه ای همگرایی و همراهی بخشی رسانه و خبر با این اصول عزتمندانه و غیرتمند انه است.
در مبانی معرفتی اسلام معرفتی اسلام مسلمانان موظف به پرهیز از ترویج، تقویت و استفاده از محصولاتگمراه کننده و باطل شده اند که در فقه شیعی با عنوان ” حرمت کثیف ضاله” مطرح شده است.
حفظ حدود و معارفی و مرزبانی عقیدتی اسلام از جمله وظایف مهم جامعه رسانه ای و خبری کشور اسلامی ایران است که باید به آن پایبند باشند. بر این اساس درج مطالب گمراه کننده و یا تحلیل های مسئله دار و انحرافی و مغایر با اصول اعتقادی و اخلاقی شهروندان عبور از خط قرمز رسانه ای اسلام و انقلاب اسلامی است.
